ریچارد رورتی و مجادله سنت و مدرنیسم در ایران

نوع مقاله : کرسی ترویجی

نویسنده

گروه علوم سیاسی، دانشگاه علامه طباطبائی

10.22054/ijdli.2022.19992

چکیده

ریچارد رورتی خالق آثار بحث برانگیز بسیاری در حوزه‌های فلسفه، معرفت‌شناسی، زبان و سیاست است که جریانات فلسفی و روشنفکری معاصر جهان نتوانسته‌اند بی‌توجه از کنار آن‌ها عبور کنند. در ایران نیز که امروزه پست‌مدرنیسم به دلایلی بسیار متفاوت مورد اقبال گروه‌های مختلف و حتی متعارض فکری واقع شده، شهره بودن رورتی به عنوان یک اندیشمند پست‌مدرنیست، سبب عطف توجه به اندیشه‌های وی گشته است. گذشته از آن که رورتی به عنوان یک فیلسوف پرآوازۀ غربی به هر حال توجه مشتاقان ایرانی فلسفه را برمی‌انگیخت، افکار وی به دلیل وجه تمایز خاص‌شان جاذبۀ متفاوتی برای برخی از متفکران ایرانی داشته‌اند. این پژوهش در صدد بررسی جایگاه اندیشه رورتی در محافل فکری ایران است. در این راستا، پرسش پژوهش آن است که: نظرات رورتی چه افزوده‌ای برای اندیشه سیاسی در ایران داشته‌اند؟ فرضیه پژوهش آن است که ضدبنیان‌گرایی رورتی که بر اساس آن، نگرش‎های اخلاقی و سیاسی (همانند لیبرالیسم و دموکراسی) نیازمند مبانی فلسفی نبوده و فقط کافی است در عمل سودمند باشند، مجادله دیرپای سنت/مدرنیسم در ایران را گامی به پیش برده است. بدین ترتیب که ضدبنیان‌گرایی نافی نظر آن دسته از متفکران است که معتقدند با وجود فرهنگ بومی و مذهبی مسلط بر جامعه ایرانی، تحقق دموکراسی و حکومت مدرن در این کشور ناممکن بوده و برای دست یافتن به چنین هدفی لازم است مبانی فلسفی جامعه ایرانی عمیقاً تغییر یابند.

کلیدواژه‌ها

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار