فهم تجربۀ پی اده‌روی زنان ایرانی در اربعین

نوع مقاله : کرسی ترویجی

نویسنده

گروه مطالعات زنان، دانشگاه علامه طباطبائی

10.22054/ijdli.2022.19989

چکیده

پیاده‌روی اربعین در شکل کنونی‌اش، آیینی نوظهور و پدیدۀ اجتماعی متکثری است. تکثر این پدیدۀ اجتماعی ریشه در گوناگونی روایت‌های زائران و معناهای متنوعی دارد که افراد از این پدیده می‌سازند. روایت زنانه سنخی از روایت‌های موجود از این آیین است که در عین برخورداری از تکثر در معناسازی، روایتی طرد شده و به حاشیه رانده شده توسط کلان‌روایت‌های رسمی و مردانه از این آیین است. پژوهش پیش‌رو، با هدف فهم تجربۀ زنان زائر، یافته‌های به‌دست آمده از گفت‌و‌گوهای نیم‌ساخت یافتۀ عمیق با 25 زن 22-68 ساله در موکب‌های مسیر پیاده‌روی را به روش تحلیل مضمونی مورد مطالعه قرار داده است. مطالعه یافته‌ها نشان می‌دهد که زن زائر ذیل پنج مضمون ملال روزمره و رهایی از دلزدگی‌های زندگی مدرن، لذت رنج مقدس و خودخواسته، حافظۀ تاریخی جنگ و سیالیت معنای بدن، از سوژگی زنانه در تاریخ تا گذر از ابژگی روزمره و  اشراق معنوی زائر و تغییر رفتار از خودخواهانه و عادتی به دگرخواهانه، در فرایند سوژگی زنانه به ساخت خود فردی‌اش در قالب فردیتی چندپاره می‌پردازد. زن زائر با شبیه‌سازی تجربۀ خود در راهپیمایی اربعین با رویداد مصیبت‌بار عاشورا و وقایع پس از آن، در فرایند دوگانۀ ساخت‌شکنی/ ساخت دوبارۀ خود، با بازاندیشی انتقادی از استریوتیپ‌های جنسیتی برساخت شده در گفتمان رسمی جامعۀ ایرانی، خود زنانه‌اش را در قالب تصویر سوژه‌ای فعال باز‌ می‌نمایاند.

کلیدواژه‌ها

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار