نگاهی به رویکرد دین اسلام به سیاست های جمعیتی

نوع مقاله : کرسی ترویجی

نویسنده

گروه جمعیت شناسی، دانشگاه علامه طباطبائی

10.22054/ijdli.2016.20166

چکیده

هدف از نگارش این مقاله بررسی اجمالی رویکرد اسلام به موضوع جمعیت و مؤلفه های کمی و کیفی آن است. روش تحقیق تحلیل اسنادی است و از دو دسته اسناد یعنی اسناد دست اول (مراجعه مستقیم به آیات و روایات) اسناد دست دوم (تفاسیر و برداشت های سایر صاحب نظران) استفاده شده است. مطالعه نشان می دهد که اساساً مذاهب و ادیان با افزایش جمعیت موافق هستند. البته میزان اثر گذاری مذاهب بر رفتارهای جمعیتی با توجه به شرایط جوامع و نوع تفسیر از آموزه های مذهبی در خصوص جمعیت متفاوت است. این تفاوتها در بین کشورهای مسلمان و غیر مسلمان در نرخ های باروری کل خود را نشان داده است. نتایج نشان می دهد که در قرآن و روایات اسلامی، گزاره های متعددی در خصوص موضوعات مهم جمعیتی از جمله ازدواج و تشکیل خانواده، کمیت و کیفیت جمعیت، سلامت مادر و کودک، رفع نابرابری جنسی بین فرزندان، سالمندی و مهاجرت پرداخته شده است. از مجموع آیات و روایات اسلامی می­توان چنین استنباط نمود که اسلام طرفدار جمعیت مطلوب و متناسب (از نظر کمی وکیفی) است. نتایج بررسی ها نشان می دهد که تقویت و تحکیم بنیانهای نهاد خانواده از یک سو و تقویت اقتدار امت واحد اسلامی از سوی دیگر دو نقطه ثقلی هستند که در آیات و روایات دین اسلام در خصوص جمعیت مورد تاکید اساسی قرار گرفته اند.

کلیدواژه‌ها