تمایزات تئوریک مدیریت جهادی با اتکا به رویکرد قیاسی- استقرایی و نظریه داده‌بنیاد

نوع مقاله : کرسی ترویجی

نویسنده

گروه مدیریت دولتی، دانشگاه علامه طباطبائی

10.22054/ijdli.2021.20003

چکیده

علوم مدیریتی را می‌بایست به لحاظ محتوا و نیز مدّ نظر قرار دادن ارزش‌های انسانی درون آن، ماهیتاً علومی هنجاری دانست. از سوی دیگر نسبت الگوهای غربی مدیریت با ارزش‌های بومی کشورهای دیگر، ازجمله موضوعاتی است که برای مدّت زیادی ذهن اندیشمندان و مصلحان اجتماعی را به خود مشغول کرده است. در این میان کاربست برخی تجربیات مدیریتی هم‌زمان با شکل‌گیری انقلاب اسلامی و مشاهده دستاوردهای ملموس و چشم‌گیر این تجربیات، مؤید وجود الگوهای کاملاً بومی (اسلامی- ایرانی) مدیریت در کشور بوده است. این پژوهش با هدف پاسخ به این پرسش که الگوی مدیریت جهادی به‌عنوان یک الگوی مدیریتی مستقل دارای چه ابعاد، مؤلفه‌ها و ویژگی‌هایی است؟ انجام شده است. پژوهشگر بدین منظور از ترکیب رویکرد قیاسی و استقرایی استفاده کرده است. رویکرد قیاسی باهدف استخراج اصول حاکم بر نظریه مدیریت جهادی به کار گرفته شد که منجر به استخراج 25 اصل قرآنی، 33 اصل حدیثی و 9 اصل اجتهادی گردید. همچنین رویکرد استقرایی با استفاده از روش تحقیق نظریه‌پردازی داده‌بنیاد و مبتنی بر داده‌های به‌دست‌آمده از نمونه‌برداری نظری صورت گرفته از خبرگان و مدیران اجرایی استفاده شد که منجر به شکل‌گیری 1096 نکته کلیدی، 180 «مفهوم» و 50 «مقوله» انتزاعی شد. دسته‌بندی نهایی این نتایج در پارادایم کدگذاری محوری ذیل مدل استراوس و کوربین و نیز 8 قضیه تئوریک مدیریت متبلور شده است.

کلیدواژه‌ها