گونه‌شناسی خطاهای زبانی در نگارش دانشگاهی

نوع مقاله : کرسی ترویجی

نویسنده

گروه ادبیات فارسی، دانشگاه علامه طباطبائی

10.22054/ijdli.2023.19925

چکیده

امروزه نگارش علمی یکی از جنبه‌های مهم در هر رشتة دانشگاهی است. نگارش دانشگاهی دارای مؤلفه‌ها و معیارهای متعددی است که آن را از سایر نگارش‌ها مانند نگارش ادبی متمایز می‌کند. با بررسی قالب‌های مختلف علمی مانند کتاب، مقاله، پایان‌نامه و رساله می‌توان پی برد که در تمامی این ساختارها رعایت قواعد نگارشی علمی و زبان معیار اهمیت بسیاری دارد. به‌عبارتی رعایت نشدن قواعد علمی در متون دانشگاهی سبب تأخیر در پیام‌رسانی می‌شود و مخاطبان نمی‌توانند منظور نویسنده را واضح درک کنند. در این پژوهش پیکره‌ای از قالب‌های علمی در رشتة زبان و ادبیات فارسی بررسی شده است. نتیجة حاصل از این بررسی بیانگر آن است که در این متون پنج دسته خطا مشهود است که عبارت‌اند از: خطاهای زبانی، خطاهای صوری، خطاهای روش‌شناختی، خطاهای مرتبط با اخلاق پژوهش و خطاهای منطقی. هر دسته خطا شامل زیرمجموعه‌ای از کاربردهای نادرست در زبان علمی فارسی است که کاربرد پربسامد آن‌ها انسجام متون علمی زبان و ادبیات فارسی را از بین برده است و زبان متن را از نگارش علمی دور و به نگارش ادبی یا عامیانه نزدیک ساخته است.

کلیدواژه‌ها